Mùa thu Hà Nội không chỉ đẹp bởi những chùm hoa sữa tỏa hương, cơn gió heo may se se lạnh, hay vạt nắng hanh hao trên từng tán lá khởi vàng… mà còn bởi nhiều thức quà mang hương vị đặc trưng như cốm mới, hồng đỏ, thị thơm, sấu chín…
1. Cốm
Nhắc đến cốm là nhắc đến mùa thu Hà Nội, và ngược lại, mùa thu Hà Nội chỉ trọn vẹn khi có hương cốm bùi thơm. Từ bao lâu nay, cốm đã trở thành thức quà đặc trưng của Hà Nội mỗi độ thu về. Cái vị ngọt thanh, thơm dẻo như sữa non đượm trong chiếc lá sen xanh mát khiến thu Hà Nội dịu dàng, trong trẻo hơn bao giờ hết.
Nhà văn Thạch Lam đã yêu quý mà miêu tả cốm như thế này: “Trong cái vỏ xanh kia, có một giọt sữa trắng thơm, phảng phất hương vị ngàn hoa cỏ”. Chẳng những để nhấm nháp từng hạt, người dân Hà Nội còn sáng tạo và chế biến ra rất nhiều món ăn khác từ cốm, như chả cốm, bánh cốm, xôi cốm, bánh cốm…
2. Hồng đỏ
“Người bạn” của cốm xanh chắc chắn là hồng đỏ. Tuy hồng không phải là đặc sản của Hà thành, nhưng hồng được đem đến tặng cho Hà Nội, để rồi trở thành một thức quà của mùa thu Hà Nội.
Cặp đôi hồng – cốm thường đi liền với nhau, chẳng những ở đời thực mà còn trong ca dao: “Nghe tin em muốn lấy chồng/ Để anh mua cốm mua hồng sang chơi”…
3. Sấu chín
Người Hà Nội thích ăn cơm với nước rau muống luộc dầm sấu xanh vào mùa hè, và thích ăn sấu chín vào mùa thu. Những trái sấu chín được cạo vỏ, chấm với muối ớt quyến rũ thực khách bằng cái vị chua dịu nơi đầu lưỡi và vị ngọt thanh nơi cuống họng.
Đây chẳng những là món ăn ưa thích của giới trẻ Hà thành mà còn là món ăn đường phố mà khách du lịch không thể bỏ qua khi tới Hà Nội dịp chớm thu.
4. Bánh tôm
Đây là đặc sản trứ danh của thu Hà Nội, nhưng có lẽ là “Hà Nội hẹp”. Bởi trong khi các món đặc sản khác thường gắn với hai chữ Hà Nội (như bún chả Hà Nội, phở Hà Nội…) thì bánh tôm lại khiêm nhường ghép mình với một địa điểm nhỏ hơn – bánh tôm hồ Tây.
Đúng thế, bánh tôm ngon nhất là ở hồ Tây. Có lẽ thưởng thức một đĩa bánh tôm khi những cơn gió từ hồ Tây đang thổi vào mát rượi sẽ khiến người ta thấy thi vị hơn. Và cũng chỉ khi thưởng thức bánh tôm ở hồ Tây, người ta mới cảm nhận được vị giòn bùi của lớp bột mỏng, vị ngọt mềm của những con tôm béo ú, và vị chua cay quyến rũ của bát nước chấm với đu đủ, cà rốt thả nổi.
Nếu ai đó có dịp ghé Hà Nội lúc đang thu thì đừng bỏ qua món ăn tuyệt vời này.
5. Ổi Đông Dư
“Bỗng nhận ra hương ổi/ Phả vào trong gió se/ Sương chùng chình qua ngõ/ Hình như thu đã về”. Hương ổi thơm thoảng chính là dấu hiệu nhận biết thu Hà Nội.
Những ngày này, nếu dạo quanh các con phố thủ đô, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp những gánh ổi Đông Dư mà ở đó, trái nào trái nấy căng tròn và xanh mát. Ổi Đông Dư ngon có tiếng, bởi được nuôi dưỡng bằng phù sa sông Hồng. Khi chín, ổi Đông Dư căng mọng, giòn và ngọt. Những trái ổi này không to, nhưng chắc và vừa tay.
Ổi Đông Dư có quanh năm, nhưng ngon nhất vẫn là đợt ổi chín vào mùa thu.
6. Hồng xiêm Xuân Đỉnh
Thêm một đặc sản nữa của thu Hà Nội là hồng xiêm. Từ lâu, thứ quả ngọt ngào, thơm lừng này đã trở thành một thức quà không thể thiếu của Hà Nội mùa thu. Dù đã thưởng thức nhiều đặc sản thu Hà Nội như cốm, hồng, sấu chín… thì du khách cũng đừng bỏ lỡ những trái hồng xiêm ngọt lừ, thơm thơm này.
7. Thị
Không hiểu sao mùa thu Hà Nội lại có nhiều mùi thơm đến thế. Đã có thơm dịu của cốm, thơm lừng của hồng xiêm, nay lại có thêm thơm ngát của thị.
Ghé Hà Nội mùa thu, khi đi dạo trong những khu chợ nhỏ, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp những gánh thị vàng ươm. Thế nhưng người Hà Nội ít khi ăn thứ quà này, họ để ngửi thôi. Những quả thị đặt trong phòng, trong nhà sẽ khiến cả không gian thơm ngát đậm chất thu.
8. Hoa cúc
“Đặc sản” này không phải để ăn, mà để ngắm. Biết bao người mê đắm thu Hà Nội bởi những chiếc xe đạp chở hoa cúc, những cánh đồng trải dài trồng đầy hoa cúc,…
Hoa cúc chẳng những là dấu hiệu của thu Hà Nội mà còn là người bạn tâm giao của thủ đô trong những ngày hết hè sang đông. Hoa cúc hòa vào mùa thu Hà Nội, đem đến bao xao xuyến và bâng khuâng.
Nhiều tâm hồn nghệ sĩ vẫn thường thắc mắc, tại sao thu Hà Nội lại đẹp đến thế. Phải chăng là bởi vì thu Hà Nội có những hương vị kia?
Lai La/Theo TTV24