Đứng thứ bảy trong top 10 ngọn núi cao nhất Việt Nam, Tà Chì Nhù được đánh giá là đỉnh núi có cảnh quan khá hùng vĩ cùng hệ sinh thái rừng đa dạng, là điểm khám phá rất được dân leo núi cũng như những người ham chinh phục yêu thích.
Chúng tôi đến với huyện Trạm Tấu, tỉnh Yên Bái khi đồng hồ đã quá 12 giờ đêm, với quãng đường gần 250km xuất phát từ Hà Nội. Huyện vùng cao Trạm Tấu trước đây vốn nổi tiếng bởi những cánh rừng pơ-mu nguyên sinh, những thung lũng ruộng bậc thang bạt ngàn hay mạch nguồn suối khoáng nóng. Qua nhiều năm trở lại, trung tâm huyện đã mọc lên rất nhiều nhà nghỉ cộng đồng, homestay của đồng bào Thái phục vụ du khách, từ chỗ nghỉ đêm dạng nhà sàn tập thể, đến các dịch vụ ăn uống, ẩm thực đầy đủ. Chúng tôi nghỉ lại đây một đêm, để sáng hôm sau theo lời hẹn trước, gặp các bạn porter (những gùi cõng thực phẩm, trang thiết bị hỗ trợ khách du lịch) người Mông tại trung tâm chợ huyện, rồi mới cùng nhau đến Mỏ Chì, điểm xuất phát cũng chính là chân của ngọn núi Tà Chì Nhù cần chinh phục.
Được mệnh danh là nóc nhà của tỉnh Yên Bái, Tà Chì Nhù nằm trên địa bàn xã Xà Hồ, huyện Trạm Tấu, là một phần của khối núi Pú Luông, thuộc dãy núi Hoàng Liên Sơn. Dãy núi Hoàng Liên Sơn ở nước ta chạy dài tới 180km theo hướng tây bắc – đông nam, giữa hai tỉnh Lào Cai, Lai Châu, kéo dài đến tận phía tây tỉnh Yên Bái. Những ngọn núi cao nhất đều tập trung ở đây. Tà Chì Nhù đạt độ cao chính xác là 2.979m so với mực nước biển, đứng thứ bảy về độ cao ở Việt Nam.
Theo đúng hẹn, chúng tôi gặp anh em porter người Mông tại trung tâm chợ huyện lúc 8 giờ, làm quen và cùng đi chợ chuẩn bị đồ ăn trưa, tối, ăn sáng ngày hôm sau trên điểm lán trại 2.400m. Porter ở Tà Chì Nhù vừa là người dẫn đường, vừa là người hỗ trợ đoàn, khuân vác đồ ăn, balo, nấu nướng… cũng như là người xin phép chính quyền cho leo núi, đặt thuê chỗ nghỉ đêm trên lán 2.400m. Họ là những người Mông thạo việc, có sức khỏe, chăm chỉ và đã làm công việc thầm lặng này cho các đoàn du lịch, leo núi nhiều năm qua.
Về cơ bản, Tà Chì Nhù là một ngọn núi không quá khó. Bạn chỉ cần chịu khó tập thể dục hoặc có sẵn nền tảng thể lực tốt một chút là dễ dàng chinh phục được nó. Tổng quãng đường cho hành trình hai ngày một đêm ở đây chỉ 18km cả đi lẫn về. Địa hình leo núi không có nhiều đường tắt, rậm rạp hay lối rẽ ngang, không có nhiều hẻm vực, vách núi cheo leo, khá an toàn cho mọi người vì chủ yếu là đường mòn. Nhưng con đường mòn này khá dốc, liên tục, sẽ là ác mộng nếu leo núi đúng ngày mưa, con đường dốc đất này sẽ hóa thành bùn nhão. Chính vì vậy bạn cần phải theo dõi kỹ dự báo thời tiết cho chuyến đi của mình.
Cung đường thì đơn giản nhưng cảnh quan Tà Chì Nhù lại rất đẹp, thay đổi liên tục theo độ cao. Khi là đi trong rừng già nguyên sinh, lúc đi qua suối, đi xuyên rừng tán thấp, đồng cỏ, rừng trúc… đến khoảng đồi trọc trơ trọi gần đỉnh. Và chia ra làm ba chặng: chặng 1 ở độ cao khoảng 1.200m tại Mỏ Chì ngay chân núi, điểm xuất phát này hiện vẫn thuộc một công ty khai thác chì quản lý, thường các đoàn sẽ dừng ở đoạn suối trong rừng để ăn trưa. Chặng 2 được bắt đầu từ suối lên đến lán nghỉ đêm cao 2.400m, đây là nơi ăn nghỉ của mọi người trước khi bước vào chặng 3 sáng hôm sau, từ lán lên đến đỉnh
Sau khoảng 3-4 giờ leo liên tục vừa đi vừa nghỉ, chúng tôi cũng đã lên đến điểm trại 2.400m so với mực nước biển. Trước kia, ở đây chỉ là một bãi đất trống, các đoàn leo núi lên đến đây phải tự mang theo lều trại để cắm, nước sinh hoạt cũng phải vác từ dưới núi lên. Sau này nhận thấy lượng khách leo núi Tà Chì Nhù càng ngày càng cao, anh em porter người Mông đã đồng lòng dựng lên một căn lán trại bằng gỗ, sức chứa 100 người, dẫn nước suối về sinh hoạt, có đủ chăn đệm, có nhà bếp nấu nướng, khu vệ sinh, với giá 100.000đ/người/đêm.
Từ lán lên đỉnh khoảng 2,5km, đây cũng là quãng đường đẹp nhất toàn bộ hành trình, là nơi ngắm hoàng hôn bình minh tuyệt đẹp bởi không gian thoáng đãng với quang cảnh là những sống lưng “khủng long”, thung lũng hùng vĩ của khối núi Pú Luông.
Sẽ thật thiếu sót nếu không nhắc tới những người anh em porter hiền lành, cần mẫn, không ngại khó ngại khổ, luôn luôn trách nhiệm và nhiệt tình, đã giúp đỡ chúng tôi hoàn thành chuyến đi này một cách trọn vẹn nhất
Nguyễn Chí Nam