La Lan là nữ diễn viên, ca sĩ gạo cội Hong Kong. Không giống với đa phần các ngôi sao nổi tiếng, La Lan được yêu thích nhờ kinh nghiệm dày dặn trong diễn xuất các vai ma nữ. Ngoài ra, bà còn được người hâm mộ gọi với cái tên “ma hậu”. La Lan sinh ngày 13/11/1934, tên thật là Lư Yến Anh, là người Trung Quốc mang dòng máu Ấn Độ.
Cha của bà từng là luật sư, sau này ra kinh doanh. Tuy nhiên, sau khi quân đội Nhật xâm lược Hong Kong, gia đình bà nhanh chóng rơi vào cảnh nghèo túng, bà ngoại và cha của La Lan lần lượt qua đời.
Gia đình mất đi trụ cột về kinh tế, La Lan phải bỏ học, đi làm kiếm tiền. Không tìm được công việc phù hợp, bà thường phải lưu lạc ở góc đường góc phố, thỉnh thoảng cùng bạn bè chạy đến trường quay xem quay phim.Nhìn thấy La Lan thường xuyên đến xem, nhân viên đoàn phim mời bà đóng thử một vài vai nhỏ. Bằng cách đó, dần dần, La Lan trở thành một diễn viên phụ. Năm 1939, La Lan, mới chỉ 4 tuổi, lần đầu tiên tham gia buổi ra mắt bộ phim Gái ngoan lấy chồng tuổi 18 (phần tiếp theo).
Thời còn trẻ, nữ diễn viên khá xinh đẹp, tuy nhiên vẻ ngoài đó lại không mấy hỗ trợ sự nghiệp diễn xuất. Thế nhưng, càng nhiều tuổi, vẻ ngoài của nữ diễn viên càng giúp bà thực hiện thành công các vai diễn đáng sợ nhất của mình trên màn ảnh.
Năm 1960, bà được Công ty điện ảnh Linh Quang phát hiện, ký hợp đồng và đổi tên nghệ danh thành La Lan. Được diễn chung với hàng loạt ngôi sao tên tuổi thời bấy giờ như Trần Doanh Châu, Tiêu Phương Phương…tuy nhiên bà chỉ đảm nhận các vai phụ. Năm 1971, La Lan gia nhập đài TVB và tham gia nhiều bộ phim truyền hình. Bà vào vai nhiều loại nhân vật khác nhau thay vì chỉ được chọn vào vai phản diện như trước đây. Các vai diễn của La Lan thường là hình tượng những bà mẹ hiền lành, đôi khi có cả những vai diễn là các nhân vật nữ quái trong các phim võ hiệp cổ trang. Một số bộ phim kinh điển có thể kể đến như Điên cuồng, Gia biến, Võng trung nhân…
Năm 1993, La Lan vào vai nhân vật Long Bà trong phim Ngày 14 tháng 7 và giành giải Nữ diễn viên phụ xuất sắc tại hai kỳ LHP Kim Tượng Hồng Kông. Tuy nhiên phải đến phim Vợ Rồng (1996), tên tuổi của nữ diễn viên mới được công chúng biết đến rộng rãi và trở thành hình tượng kinh dị được nhiều đạo diễn theo đuổi dòng phim ma chú ý. Năm 1999, ở tuổi 65 bà tiếp tục được nhận vai trong bộ phim Bạo Liệt Hình Cảnh (Bullets Over Summer) và giành danh hiệu Nữ diễn viên phụ xuất sắc giải Kim Tượng năm 2000. Năm 2002, để đền đáp cho những nỗ lực phi thường và cống hiến tài năng của bà, TVB đã trao tặng giải thưởng Cống hiến trọn đời cho La Lan. Ngoài ra bà còn được trao tặng Huân chương Danh dự Hong Kong.
Ngoài hàng loạt các bộ phim ma, La Lan còn tham gia diễn một số vai kinh điển trong truyện kiếm hiệp của Kim Dung như Cầu Thiên Xích, Đàm Bà, Quy Nhị Nương và đều gặt hái được nhiều thành tựu. Đến nay, dù đã 86 tuổi, nữ diễn viên vẫn tích cực tham gia diễn xuất.
Mới đây nhất, bà vào vai thủ lĩnh tổ chức sát thủ Overbeck trong bộ phim truyền hình hành động Sát thủ (2020).
Trên trang On, bà chia sẻ luôn giữ thái độ chuyên nghiệp, nghiêm túc. “Cách đây vài năm tôi định nghỉ hưu nhưng bác sĩ ngăn cản. Họ bảo nếu không vận động, không hoạt động trí não càng dễ sinh bệnh”, bà cho biết. Hạnh phúc lớn nhất của bà là đến nay vẫn được gặp gỡ khán giả qua màn ảnh, mang niềm vui cho mọi người.
Từ trước tới nay, dù là nhận vai diễn nào, La Lan đều rất chăm chỉ và nghiêm túc nhập vai. Ban đầu là những vai không có lời thoại, sau đó là đến vai a hoàn với vài câu thoại “dạ” hoặc “vâng”, cho đến sau này là những vai có tạo hình quái dị, phản diện, tất cả đều không khiến La Lan nản chí. Hơn thế nữa, dù vai diễn nào, bà cũng diễn tròn trịa khiến các đạo diễn rất hài lòng.
Dành cả đời cống hiến cho nghệ thuật, ít ai biết đời tư của bà lại không hề suôn sẻ. Tuổi đã xế chiều song nữ diễn viên vẫn trong tình trạng độc thân. La Lan chia sẻ: “Khi còn trẻ tôi có nhiều tính xấu, thường hay cáu giận khiến cho bạn trai sợ chạy hết. Có lúc thì học chủ động chia tay, có lúc thì do tôi chia tay trước. Chính vì thế mà bây giờ tôi vẫn không có một nửa của mình”.
Diễn viên sinh năm 1934 trải qua hơn 10 mối duyên nhưng tất cả đều không đơm hoa kết trái. Càng có tuổi, diễn viên càng không còn khao khát tình yêu, thậm chí mắc chứng sợ đàn ông. “Kiếm một nửa của cuộc đời thật không dễ dàng. Đàn ông, khi 20 họ tìm kiếm cô gái 20. Tới 80 tuổi, họ vẫn tìm kiếm những cô gái 20”, bà nói.
Nhiều người cho rằng, hình ảnh đáng sợ của La Lan trên phim có ảnh hưởng quá lớn, tới mức không ai dám yêu một người như thế. Tuy vậy, “ma hậu” vẫn rất lạc quan, dù chỉ có một mình nhưng bà cũng không muốn miễn cưỡng bản thân phải tìm một người chồng.
Cổ Thiên Lạc là một trong những chỗ dựa tuổi già của nữ diễn viên. Hai người diễn chung hàng loạt tác phẩm như Thần điêu đại hiệp 1995, Đảo hỏa tuyến, Bạo liệt hình cảnh,… Sau khi Cổ Thiên Lạc rời nhà đài TVB, hai người vẫn thường xuyên liên lạc. Nam tài tử đưa cho La Lan số điện thoại riêng để bà có thể gọi bất cứ khi nào cần.
La Lan tâm sự: “Sau khi thành danh, cậu ấy vẫn luôn quan tâm đến tôi. Những khi không thể nghe điện thoại, cậu ấy sẽ bảo trợ lý trả lời điện thoại của tôi. Đều đặn mùng 3 tết hàng năm, cậu ấy đều đến dùng bữa với tôi”.
La Lan giữ tinh thần lạc quan khi sống độc thân và cho rằng nhờ làm tốt điều này, bà cảm thấy vui vẻ. Niềm vui của nữ diễn viên là làm từ thiện và giúp đỡ mọi người xung quanh. Bà có nhiều bạn bè trong làng điện ảnh, giới truyền hình,…”Trong cuộc sống cần nghĩ thoáng một chút. Đừng ngồi đợi ai đó hẹn mình mà hãy chủ động hẹn gặp người khác”, bà chia sẻ.
La Lan còn được mọi người hâm mộ bởi sự giản dị, đáng yêu và đẹp lão. Dù đã tuổi cao nhưng bà vẫn thường xuyên được mời chụp ảnh thời trang, ảnh quảng cáo bởi vẻ đẹp lão, sang trọng của mình.
Hải Linh