Trong hơn một tháng, hàng loạt “concert quốc gia” bùng nổ, thu hút hàng chục nghìn khán giả, lan tỏa trên mạng xã hội. Cùng lúc, làn sóng MV yêu nước triệu view cho thấy âm nhạc chính luận đã vượt khuôn khổ lễ kỷ niệm, trở thành trào lưu văn hóa đại chúng.
Cơn sốt “concert quốc gia”
Trong vòng hơn một tháng qua, đời sống âm nhạc Việt Nam đã chứng kiến một hiện tượng chưa từng có: sự bùng nổ của những chương trình nghệ thuật chính luận quy mô lớn, được giới trẻ đặt tên đầy hứng khởi – “concert quốc gia”. Đây không còn là những đêm nhạc gắn liền với ngày lễ lớn vốn được xem là trang nghiêm, “kén người xem”, mà đã trở thành những sự kiện văn hóa – giải trí đại chúng, tạo hiệu ứng xã hội rộng khắp.
Điểm đầu tiên dễ nhận thấy là quy mô khán giả. Tại Sân vận động Mỹ Đình, hơn 50.000 người đã cùng hòa giọng hát “Tiến quân ca” trong đêm “Tổ quốc trong tim” – một khoảnh khắc xúc động, khiến người ta nhớ mãi như một biểu tượng của sự đồng lòng. Trước đó và sau đó, hàng chục nghìn khán giả tiếp tục đổ về Trung tâm Triển lãm Việt Nam với “V Concert – Rạng rỡ Việt Nam”, rồi những lễ hội trẻ trung như “V Fest – Thanh xuân rực rỡ”, “8Wonder”. Đặc biệt, có những chương trình phát hành vé miễn phí, song người dân, nhất là giới trẻ, vẫn chấp nhận xếp hàng xuyên đêm, thậm chí trải chiếu ngủ trên vỉa hè để có tấm vé vào cổng. Hình ảnh ấy cho thấy nhu cầu tham gia không chỉ đơn thuần là giải trí, mà còn là khát vọng được đồng hành trong một lễ hội tinh thần.
Sức hút của “concert quốc gia” không chỉ đến từ sự kiện hoành tráng, mà còn ở cách chúng được làm mới. Nếu như trước đây, ca khúc cách mạng thường gắn liền với một lối biểu diễn quen thuộc, thì nay, chúng được khoác diện mạo mới bằng EDM, rap, pop, rock… Những nghệ sĩ trẻ vốn quen với thị trường âm nhạc giải trí đã xuất hiện trên sân khấu chính luận, mang theo năng lượng mới, cách phối khí mới, khiến những giai điệu quen thuộc trở nên gần gũi với gu thưởng thức của giới trẻ.
Hiệu ứng còn lan tỏa mạnh mẽ trên mạng xã hội. Sau mỗi đêm diễn, hàng trăm video khán giả đồng thanh hát “Quốc ca”, rực rỡ trong sắc đỏ sao vàng đã phủ kín TikTok, Facebook. Cụm từ “concert quốc gia” nhanh chóng thành trào lưu, được giới trẻ sử dụng để nói về những chương trình nghệ thuật mang tính cộng đồng, gắn với tinh thần dân tộc nhưng lại bùng nổ như một lễ hội âm nhạc thời thượng.
Điểm nhấn mới nhất trong chuỗi sự kiện này chính là “Rock Concert – Trái tim Việt Nam” diễn ra tối 7/9 tại Hoàng thành Thăng Long. Trong không gian di sản nghìn năm, hàng nghìn khán giả đã sống trong bầu không khí cuồng nhiệt của rock. Những tên tuổi như Bức Tường, Ngũ Cung, Chillies, The Flob, Blue Whales cùng các nghệ sĩ khách mời Phạm Anh Khoa, Thái Thùy Linh, Dương Trần Nghĩa… đã đưa khán giả đi từ phấn khích đến tự hào bằng loạt ca khúc bất hủ như “Lên đàng”, “Dậy mà đi”, “Hát mãi khúc quân hành”, “Bài ca đất phương Nam” cho tới “Khát vọng tuổi trẻ”, “Đường tới ngày vinh quang”. Tất cả vang lên đầy phóng khoáng, mạnh mẽ, khẳng định rằng tinh thần yêu nước có thể thổi bùng trong bất kỳ thể loại nào, miễn là được thổi hồn bằng sự sáng tạo.
Việc tổ chức một đại nhạc hội rock – dòng nhạc vốn gắn liền với sức mạnh và khát vọng tuổi trẻ – ngay tại Hoàng thành Thăng Long mang ý nghĩa đặc biệt. Nó như một lời khẳng định: tinh thần yêu nước, niềm tự hào dân tộc không chỉ thuộc về quá khứ, mà đang tiếp tục cháy bỏng trong hiện tại, được lớp trẻ tiếp nhận và truyền lửa cho tương lai.
Từ những ca khúc truyền thống đến sáng tác mới, “concert quốc gia” đã cho thấy sự chuyển mình mạnh mẽ của nghệ thuật chính luận, vượt ra khỏi khuôn khổ kỷ niệm để trở thành hiện tượng văn hóa – giải trí của thời đại.
MV yêu nước gây bão với hàng triệu lượt xem
Nếu “concert quốc gia” khuấy động không gian thực, thì trên nền tảng số, một làn sóng MV yêu nước cũng đang bùng nổ. Chỉ trong vòng nửa tháng, hàng loạt MV về quê hương – đất nước ra mắt và nhanh chóng lập kỷ lục.
Tùng Dương với “Viết tiếp câu chuyện hòa bình” đã đạt 1 triệu lượt xem trong 24 giờ và tính đến thời điểm hiện tại, MV đạt hơn 5 triệu lượt xem trên Youtube. Anh chia sẻ: “Được hát về đất nước là niềm hãnh diện. Khi những ca khúc này trở thành hot hit triệu view, tôi cảm thấy đó là món quà thiêng liêng”. Trước đó, nam ca sĩ cũng giới thiệu “Việt Nam – Tự hào tiếp bước tương lai” nhằm quảng bá hình ảnh đất nước ra quốc tế.
Hòa Minzy gây xúc động mạnh với “Nỗi đau giữa hòa bình” – nhạc phim “Mưa đỏ”, khắc họa nỗi mất mát của Mẹ Việt Nam anh hùng. Nữ ca sĩ chia sẻ: “Đây là ca khúc khiến tôi rơi nước mắt nhiều lần trong phòng thu”. Không chỉ chạm tới cảm xúc, sản phẩm còn tạo nên cơn sốt trên nền tảng số. Sau 1 ngày phát hành, MV đã vươn lên Top 1 Music Video Ra mắt Ấn tượng nhất thế giới theo YouTube Chart – hệ thống xếp hạng toàn cầu của nền tảng video lớn nhất.
Chỉ ít ngày sau, “Nỗi đau giữa hòa bình” tiếp tục lọt Top 21 Music Video Thịnh hành nhất thế giới, đồng thời lập loạt kỷ lục trong nước: giữ Top 1 YouTube Vietnam Daily Chart, dẫn đầu YouTube Trending và xếp hạng Top 1 Music Video Trending in Vietnam. Tính đến thời điểm hiện tại, MV đã đạt 17 triệu lượt xem trên YouTube.
Không chỉ Tùng Dương và Hòa Minzy, nhiều nghệ sĩ khác cũng đồng loạt góp thêm tiếng nói trong làn sóng MV yêu nước, tạo nên bức tranh phong phú về giai điệu Tổ quốc. Hà Anh Tuấn gây ấn tượng với “Nhà tôi có treo một lá cờ”, Võ Hạ Trâm ra mắt “Nguyện là người Việt Nam”, Trang Pháp với “Mãi là người Việt Nam”, Dương Hoàng Yến gửi gắm thông điệp qua “Tổ quốc trong ánh mặt trời”, còn Đinh Lan Hương khẳng định dấu ấn bằng “Vút bay lên Việt Nam”. Nhóm DTAP để lại ấn tượng với “Made in Vietnam”, trong khi Hoàng Bách phát hành EP “Lời trái tim Việt Nam” gồm nhiều ca khúc mới.
Điểm chung là tất cả đều mang màu sắc trẻ trung, sử dụng rap, EDM, ballad hiện đại. Âm nhạc yêu nước đã thoát khỏi hình thức “ôn lại ca khúc cũ”, mà trở thành xu hướng thịnh hành trên YouTube, TikTok, Spotify.
Sự thành công này đến từ lựa chọn sáng tạo của nghệ sĩ. Họ không đặt mục tiêu chạy theo “hit” mà chú trọng cảm xúc và thông điệp. Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung chia sẻ: “Tôi viết nhạc cho Tổ quốc không phải để cạnh tranh bảng xếp hạng, mà vì đó là trách nhiệm và hạnh phúc của người nghệ sĩ”.
Ca sĩ Tùng Dương khẳng định: “Được hát về đất nước là niềm hãnh diện. Khi những ca khúc này trở thành hot hit triệu view, tôi cảm thấy đó là món quà thiêng liêng”. Anh bày tỏ mong muốn đưa các ca khúc như “Việt Nam – Tự hào tiếp bước tương lai” ra quốc tế để quảng bá văn hóa, du lịch Việt Nam.
Từ trào lưu đến dòng chảy bền vững
“Concert quốc gia” và làn sóng MV yêu nước đã chứng minh sức hấp dẫn mạnh mẽ của âm nhạc gắn với tinh thần dân tộc. Nhưng để không chỉ là một phong trào nhất thời, mà trở thành dòng chảy bền vững trong đời sống văn hóa Việt, cần có sự đồng hành từ nhiều phía.
Nhà nghiên cứu âm nhạc Nguyễn Quang Long nhìn nhận: “Việc các ca sĩ trẻ quan tâm đến ca khúc cách mạng, ca khúc về đề tài yêu nước, tình yêu quê hương, cho tôi thấy đây là tín hiệu vui. Đây là giai đoạn ‘thiên thời, địa lợi, nhân hòa’ cho các nghệ sĩ trẻ tỏa sáng trong các sản phẩm âm nhạc về quê hương. Tuy nhiên, xu hướng này vẫn mang tính thời điểm. Chính vì vậy, cần có các động thái cụ thể để khích lệ các ca – nhạc sĩ trẻ tiếp tục khai thác đề tài này”.
Ông cũng nhắc đến tầm quan trọng của sự đổi mới trong cách làm: “Nếu vẫn làm theo cách cũ, không sử dụng ca sĩ thị trường thì sẽ không thu hút được khán giả trẻ – thế hệ tương lai. Đây mới là đối tượng cần nhất để ca khúc cách mạng được sống mãi”.
Để âm nhạc yêu nước không rơi vào khuôn sáo, lặp lại, mà vẫn hấp dẫn khán giả trẻ, nhà nghiên cứu âm nhạc Nguyễn Quang Long, cho rằng, thách thức lớn nhất nằm ở chỗ làm sao để giữ được tinh thần cốt lõi của âm nhạc mang chủ đề ngợi ca tinh thần yêu nước đó là lòng tự hào, tình cảm thiêng liêng với Tổ quốc nhưng đồng thời phải thể hiện bằng ngôn ngữ âm nhạc, ca từ, hình thức dàn dựng phù hợp với thẩm mỹ và “gu” thưởng thức của khán giả trẻ hôm nay.
“Nếu cứ lặp lại cách hát, cách phối, cách triển khai ca khúc của ba bốn thập niên trước thì sẽ dễ rơi vào khuôn sáo. Ngược lại, nếu chỉ chạy theo thị hiếu mà quên đi chiều sâu tư tưởng và thiếu điểm “lắng”, nếu cứ mải chạy theo ồn ào mà quên đi giá trị chiều sâu thì cũng sẽ mất đi tinh thần của âm nhạc và thiếu đi cái cốt lõi nhạc yêu nước. Chính vì vậy, nghệ sĩ cần dung hòa hai yếu tố, một là sự sáng tạo mới mẻ, gần gũi với khán giả trẻ về giai điệu, hòa âm, hình ảnh MV hay sân khấu; hai là phải giữ được giá trị tinh thần, thông điệp lớn lao. Khi làm được sự cân bằng này thì âm nhạc yêu nước không những không lặp lại, mà còn có sức lan tỏa mạnh mẽ đến thế hệ trẻ”, ông Long nói.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, nhận định: “Những concert quốc gia thời gian qua không chỉ làm sân khấu hoành tráng, mà mở ra cách tiếp cận mới để định hình công nghiệp giải trí Việt Nam. Trước đây, giải trí bị bó hẹp ở yếu tố thương mại, bán vé, cạnh tranh dòng nhạc thị trường. Nhưng với concert quốc gia, âm nhạc được đặt trong bối cảnh văn hóa, lịch sử và khát vọng dân tộc. Điều đó đã tạo ra một chuẩn mực mới – khán giả Việt Nam không chỉ quan tâm đến những gì hợp thị hiếu, mà còn hướng đến những giá trị tinh thần sâu sắc”.
Ông nhấn mạnh: “Concert quốc gia đã nâng chuẩn cho ngành giải trí Việt, khẳng định rằng nghệ thuật đại chúng có khả năng cạnh tranh nếu biết khai thác đúng bản sắc. Nếu concert thương mại là vùng đất của thị trường, thì concert quốc gia là sân khấu để Việt Nam giới thiệu sức mạnh mềm; một hình thức cạnh tranh khác, nhưng không kém phần quan trọng, trên bản đồ giải trí khu vực và thế giới”.
Sự bùng nổ của “concert quốc gia”, làn sóng MV yêu nước triệu view và sự hưởng ứng mạnh mẽ của khán giả, nhất là giới trẻ, đã chứng minh: âm nhạc chính luận không còn xa lạ, mà đã trở thành một trào lưu văn hóa – giải trí đại chúng.
Đối với công chúng, nhất là giới trẻ, âm nhạc yêu nước không còn là khung khổ, mà là ngôn ngữ kết nối, là cách để họ thể hiện lòng yêu nước một cách hiện đại và sâu sắc. Đối với nghệ sĩ, đó là sứ mệnh: “viết nhạc cho Tổ quốc không vì bảng xếp hạng, mà vì đó là trách nhiệm và hạnh phúc”.
Tuy nhiên, để dòng chảy này không vỡ vụn thành một phong trào rực rỡ nhưng ngắn ngủi, cần có cơ chế hỗ trợ – từ chính sách phát triển nghệ thuật, tới chiến lược tổ chức chương trình và đào tạo nghệ sĩ trẻ. Nếu làm được điều đó, sẽ không chỉ là một mùa “concert quốc gia”, mà là một xu hướng văn hóa bền vững, mang dấu ấn của giấc mơ đổi mới và tinh thần yêu nước hiện đại – một nền công nghiệp giải trí không chỉ hấp dẫn, mà còn giàu bản sắc và cảm hứng.
